Günümüzde tartışılan hadisler hakkında pek çok kitap, makale, tez çalışmaları yapılmıştır. Burada örnek olması açısından sadece birkaç çalışmaya yer verilmiştir. 

Kadınların Çoğu Cehennemlik mi?  Doç. Dr. Ayşe Esra Şahyar. Okunması gereken bir yazı. Aşağıda, söz konusu yazıdan iki paragraf örnek olarak sunulmuştur:

Rasûlullah (sav)’ın özellikle kadınlardan bahsetmesi bir sonucu açıklaması niteliğindedir. Zira Rasûlullah (sav) cehennem gösterilmiştir. Peygamber geleceğe dair bir gayb haberini izah etmektedir. Bu haber, bir sonucu açıklayıcı niteliktedir. Bu haber, sınavdan sonra bir sınıfın diğer sınıftan daha başarılı olduğunu açıklayan ya da bir şubenin öğrencilerinin önemli bir kısmının başarısız olduğunu ve bu başarısızlığın sebeplerini izah eden bir öğretmenin verdiği habere benzemektedir. Bir sınıfın sınavda başarısız olduğunu belirten bir öğretmenin o sınıfa haksızlık ettiği nasıl tasavvur edilemezse, ahirette cehennem halkının çoğunun kadınlardan meydana gelecek olması da Allah’ın adaletsiz davranması olarak algılanamaz. Bu haberden ancak şu sonuç elde edilebilir: “Bu rivayetlerde bahsedilen suçlar daha ziyade kadınları cehenneme götüren davranışlar olmuştur. Kadınlar erkeklere kıyasla bu suçları daha çok işlemişlerdir.”

Hz. Peygamber’in sadece kadınlara hitap ettiği bir günde özellikle kadınları cehenneme sevk eden suçlardan bahsetmesi oldukça tabiidir. Böylelikle o, orada bulunan kadınları bu günahlardan uzak kalmaları hususunda uyarmış olmaktadır. Zira hadisin metninde “tüm kadınların bu günahları işlediği ya da işleyeceğini” anlatan bir ibare bulunmamaktadır. Hadiste anlatılan, cehennemlik kadınların işlediği günahlardır. 

“Arkasından Ağlanması Sebebiyle Ölüye Azap Edilir” Hadisine Sosyo-Kültürel Bağlamda Bir Yaklaşım" , Aşıkkutlu, Emin, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2006//2, sayı: 31, s. 33-66. Makalenin sonuç paragrafı şöyledir:

Sonuç olarak, her biri gördüğünü ya da duyduğunu haber veren birçok meşhur sahâbînin rivâyetiyle sabit olan ta‘zîbü’l-meyyit hadisinin, sosyo-kültürel bağlam, rivâyet bütünlüğü ve Kur’an-sünnet ilişkisi çerçevesinde değerlendirildiğinde, sened yönüyle olduğu gibi muhteva itibariyle de sahîh gözükmektedir. Buna rağmen bazılarınca güç anlaşılması, anlaşılamaması veya tamamen reddedilmesi, büyük ölçüde sosyo-kültürel arka planının ya hiç ya da yeterince dikkate alınmamasından veya bu konudaki bilgilerin gereğince değerlendirilememesinden; kısaca rivâyete eksik, yüzeysel, bazan da ön yargılı yaklaşımdan kaynaklandığı söylenebilir. Dolayısıyla bu rivâyetin, hadiste yeterince metin tenkidi yapılmadığı, bu nedenle de “en ünlü ve güvenilir” muhaddisler tarafından, “en sahîh ve muteber” hadis kaynaklarında bile zayıf, hatta uydurma rivâyetlere yer verildiği iddiasını doğrulayan bir kanıt olarak ileri sürülmesi uygun değildir.

İsrâiliyyât’ı Belirleme Kriterleri Çerçevesinde İlâhî Mesajın Birliği Meselesi , Karacabey, Salih, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2003, cilt: XII, sayı: 1, s. 71-104. Makalenin sonuç paragrafı şöyledir:

Netice itibariyle, sadece benzerliklerden hareketle bazı hadislerin isrâilî kültüre dayandığının kabul edilmesi durumunda ilâhî mesajın, bütün peygamberler vasıtasıyla vurguladığı ortak değerlerin varlığı dikkate alınmamış olur. Ayrıca sahihliği ispatlanmamış bir bilgiye kıyasla hadisler hakkında karar verilmesi gibi bir durum ortaya çıkabilir. Böyle bir yöntemin kabul edilmesi objektif ve ilmî olmayan bir metotla hadislerin zayıf sayılmasına ve devre dışı bırakılmasına yol açabilir.

Kaderiyye ve Mürcie ile İlgili Hadislerin Değerlendirilmesi , Köktaş, Yavuz, Hadis Tetkikleri Dergisi, 2003

Herhangi bir fırkadan bahsetmeksizin “kaderi yalanlayanları” uyarma şeklinde hadisler nakledilmiştir. Ancak bu ifadeler Kaderiyye’nin ortaya çıktığı dönemde tartışmaların etkisinde kalan râviler tarafından yanlış yorumlanarak bu fırkaya mensup olan kimselere atfedilmiştir. Bu durum, belki kaderi yalanlayanları uyarı niteliğinde bir aslı olan hadislerin metinlerini müşkil hale sokmuş ve illetli konuma düşürmüştür.

Erken dönem hadisçilerin sanılandan çok daha fazla metin tenkidi yaptıklarını gösteren bir çalışma: Erken Dönem Hadis Münekkitlerinin Metin Tenkidi Yaptığını Nasıl Biliyoruz ve Bulmak Niçin Bu Kadar Zor?, Brown, Jonathan A. C.çeviren: Salih Kesgin, Usûl: İslam Araştırmaları, 2016, sayı: 25, s. 265-310

Aşağıdaki üç makalede hadisleri anlamada dikkate alınması gereken bazı esaslar çok sayıda örnek hadis ele alınarak anlatılmaktadır. Bu esaslar, bazı hadislerin yanlış anlaşılarak reddedilmesi gerektiğini gösterir.

Hadisleri Anlamada Dikkat Edilmesi Gereken Bazı İlkeler, Köktaş, Yavuz, Diyanet İlmi Dergi, 2002, cilt: XXXVIII, sayı: 4, s. 77-100

Hadislerin Doğru Anlaşılması ve Yorumlanmasında Takip Edilecek Yöntem, Sancaklı, Saffet, İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri, Kutlu Doğum Sempozyumu 2001., 2003, s. 305-372

Hadisleri Yeniden Anlamak, Karataş, Mustafa, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2002, sayı: 6, s. 101-138